Professionele expertise ten dienste van het groen onderwijs
09/10/2023 - 10:17
Tijdens ons jubileumjaar delen we gesprekken met enkele van onze jarenlange klanten en partners, zoals Johan Beernaert. Johan is leraar aan de tuinbouwschool COOVI in Anderlecht en geeft ook opleidingen aan groenprofessionals in het avondonderwijs.
 |
Toen hij een kleine 30 jaar geleden met de TerraCottem bodemverbeteraar begon te werken, was Johan vertegenwoordiger bij één van de eerste TerraCottem distributeurs in België. Hij legt uit wat hem dreef om de overstap te maken van technisch verkoper naar fulltime docent tuinbouw in verschillende groenopleidingen. |
Dag Johan, sinds wanneer ben jij actief in de groensector?
Vanaf mijn 12 jaar was ik door mijn schoolse opleiding al verbonden met de groensector. Het zat ergens in mij. Overgrootvader landbouwer en op een klein stukje overgebleven grond tijdens mijn middelbare opleiding gestart met ecologische groenten te kweken om dan in de eindjaren ook hier en daar een aanleg en onderhoud van een tuin aan te pakken.
Welke opleiding heb je gevolgd voor je professionele carrière in de groensector?
Tijdens mijn middelbare studies volgde ik de opleiding van tuinbouwtechnicus aan het VABI, het Vrij Agro- en Biotechnisch Instituut, in Roeselare (1976-1983). Daarna volgde ik in het Hoger Onderwijs een lerarenopleiding tuinbouw aan het PTS te Mechelen, waar ik ben afgestudeerd als “Regent Tuinbouw“ of officieel als "Geaggregeerde voor het lager secundair onderwijs - afdeling land- en tuinbouw - optie tuinbouw" (1983-1984).
Hoe is je loopbaan in de professionele groensector geëvolueerd?
Na mijn studententijd en burgerdienst op de Kinderboerderij Van Cle te Marke, begon ik 1986 als medewerker in een plantengroothandel is Sint-Katelijne-Waver. Daar was ik actief in de afdeling kamerplantenverkoop. In 1991 nam ik dan de stap naar de groothandel voor tuinaanleg en groenvoorziening waar ik bij de firma Dockx- Disaghor de eerste vertegenwoordiger werd en dit gedurende meer dan 25 jaar (1991-2018).
Welke waren jouw specialiteiten tijdens je beroepscarrière in de professionele groensector?
Ik ben bij de firma Dockx-Disaghor gestart als technisch-commercieel medewerker voor potgronden en harde tuinbouwmaterialen. Tijdens mijn loopbaan werd ik verantwoordelijk voor de ontwikkeling en het op de markt brengen van innoverende substraten: potgronden, lava- en daktuinsubstraten. Vooral deze laatste waren mijn specialiteit waar ik projecten opvolgde vanaf de voorschrijving in de bestekken door landschapsarchitecten tot de opleiding van de aannemers bij het uitvoeren van hun daktuinprojecten, zwemvijvers en andere groenprojecten.
Wanneer kwam de switch van de professionele groensector naar het groenonderwijs?
Mijn bedoeling was om eerst kennis op te doen in de professionele sector om deze daarna over te brengen naar de toekomstige professionelen. De overgang van de professionele sector naar het groenonderwijs is geleidelijk aan gebeurd. Eerst combineerde ik mijn professionele job in de groensector samen met het geven van opleidingen in het volwassenonderwijs, specifiek naar daktuinen over gans Vlaanderen en diverse groenopleidingen. Ook als erkend voordrachtgever voor de Vlaamse Gemeenschap en voor diverse particuliere tuinverenigingen ben ik al sinds 1986 actief.
De volledige overstap naar het secundair onderwijs kon niet langer uitblijven. Sinds schooljaar 2018- 2019 ben ik dan volledig in het tuinbouwonderwijs gestapt als leerkracht Tuinbouw voor de 2de graad (Plant/Milieu) en werd ik als teeltleider aangesteld bij de tuinbouwschool COOVI in Anderlecht, op de 100-jarige tuinbouwschoolsite te Neerpede.
Dit nog steeds aangevuld met de groenopleidingen voor volwassenen zoals in CVO Brussel op Campus Coovi Anderlecht, op de authentieke hoeve met aangelegd tuincomplex. Hiermee is de fulltime job van “onderwijzen“ zeker ingevuld.
Wat was de aanzet voor deze omschakeling?
"Tijdens de combinatie van mijn professionele loopbaan in de groensector en de schoolse opleidingen die ik gaf in het avondonderwijs, ervaarde ik steeds een beperktere kennis bij de studenten en beginnende professionelen van het vak en de producten die gebruikt worden in de groensector."
De uitdaging was om het kennisniveau in verschillende onderwijsvormen te verhogen.
Door mijn lerarenopleiding en als technisch commercieel adviseur ben ik steeds geboeid geweest om kennis te verwerven en over te brengen.
Wat is het verschil in beleving tussen de professionele groensector en het groenonderwijs?
Het verschil van beleving is dat je in het groenonderwijs de evolutie en kennistoename van de student beter kan opvolgen. Ook zie je gemakkelijker zijn interessegebieden waarop je als leerkracht dan verder op kunt werken. Het spectrum in de tuinbouw is zo groot dat het steeds interessant blijft , je ontdekt samen met de leerlingen nieuwe dingen. De interactie is veel groter.
Waar moet je vooral aandacht aan geven in het groenonderwijs?
In functie van de mogelijkheden van de leerlingen moet je kijken welke talenten ze hebben en hoe deze verder ontwikkeld kunnen worden. In de eerste graad van ons groenonderwijs wordt vooral de nadruk gelegd op de basiseducatie “natuur”. De 2de graad is dan iets specifieker gericht naar “plant, dier en milieu”. De 3de graad tuinaanleg en groenbeheer en het extra 7de jaar is dan nog meer professioneel gericht met een opleiding “tuinaanleg en stedelijk groen”.
Zijn studenten in het groenonderwijs even gemotiveerd als mensen in de professionele sector?
Bepaalde studenten wel omdat ze van thuis uit reeds een link hebben met de groensector. Anderen moeten hun weg nog zoeken in het brede aanbod binnen de tuinbouwopleiding die onze school hen biedt. De opleidingen tuinbouw bieden een waaier aan professionele mogelijkheden voor hun latere werkbestemming zoals: tuincentra, kwekerijen van groenten en planten, bloemisten, bos -en natuurbeheer, tuinaanleg en openbaar groen.
Is er een basiskennis aanwezig bij de studenten over het groen in het algemeen?
Bij het begin van hun opleiding is de kennis meestal heel beperkt. Daarom wordt ook in de eerste 2 graden de nadruk gelegd op een basiseducatie “natuur” in het algemeen en “plant, dier en milieu” in het bijzonder. Hier leren ze omgaan met het kweken van groenten, planten en bloemen en worden practicums gegeven om dit al doende te leren. Ook plantenkennis is een belangrijke factor die stelselmatig binnen de opleiding wordt opgebouwd.
Is bodemverbetering, zoals TerraCottem, gekend bij de studenten?
"Ook hier is de kennis van de bodem en bodemverbetering heel beperkt. Maar het is cruciaal om dit op te nemen in hun opleiding en dit te blijven herhalen".
Daarvoor worden af en toe vanuit de professionele sector gastpresentaties gedaan om hen vanuit alle hoeken deze basiskennis bij te brengen. Ook worden er practicums gegeven omtrent bodemverbetering. Zo leren ze bijvoorbeeld zelf composteren door het aanleggen van een composthoop.
Welke initiatieven onderneemt het onderwijs om in contact te komen met de professionele groensector?
Jaarlijks wordt in september een studiereis ingepland met de 2de en 3de graadleerlingen naar professionele beurzen. Zo werd reeds de Floriade, Greenexpo en de Dag Van de Openbare Ruimte bezocht. Voor dit jaar staat een bezoek aan de Nationale Grasdag in september gepland. Ook wordt er jaarlijks een bezoek gebracht aan de Nationale plantentuin in Meise om de plantenkennis van de studenten aan te scherpen.
Tot slot: wat geeft jou het meest voldoening in het tuinbouwonderwijs?
Dat ik de professionele kennis die ik heb opgebouwd gedurende mijn professionele beroepscarrière kan overbrengen naar mijn leerlingen, dat je hen ziet evolueren tijdens hun schoolse opleiding in het middelbaar onderwijs en dat je uiteindelijk hen hierdoor helpt een toekomst op te bouwen in hun latere beroepscarrière.
Misschien kort ook nog een paar praktische tips uit je beroepscarrière die zowel voor de professionele groenvoorziener als de student in het tuinbouwonderwijs belangrijk zijn?
Vijf gouden tips die ik regelmatig meegeef aan mijn studenten en die ook van nut kunnen zijn voor de professionele groenvoorziener:
- Eerst denken en dan doen.
- Leer je producten kennen en gebruik ze juist.
- Durf informatie en vragen te stellen aan ervaringsdeskundigen als je niet zeker bent.
- Leer iedere dag iets bij.
- Uit je interesse en motivatie als (toekomstige) vakman in de zaken die je realiseert.
Ken je iemand die dit artikel ook graag zou lezen?
Kopieer de link en deel gerust.
Wil je ook graag eens in de kijker staan?
Dat kan!
Stuur snel een mailtje naar marketing@terracottem.be en we plannen samen een online meeting in.