Tips voor een klimaattuin

07/04/2020 - 00:00

Heeft u ook al gemerkt dat het elke zomer moeilijker wordt om uw tuin groen en levendig te houden? Wordt die welverdiende rust in de tuin verstoord door te warme (hete!) temperaturen? Is het te droog (en soms te nat)? Dan is het tijd om uw tuin onder handen te nemen: maak een echte klimaattuin of natuurtuin. Hier volgen enkele tips...

Gevolgen van de klimaatverandering voor België

Alle wetenschappelijke modellen voorspellen steeds meer hetere en drogere zomers, samen met nattere winters. Op jaarbasis zal:

  • de temperatuur stijgen, met pieken in de zomer. Dit zal bv. als gevolg hebben dat er meer hittegolven gaan zijn.
  • de neerslag ook stijgen (hoe paradoxaal dit ook klinkt), maar dit zal gebeuren in meer geconcentreerde vorm: kortere en hevigere stortbuien, met bv. overstromingen tot gevolg.

Dit zal ook impact hebben op uw tuin. Het zal moeilijker worden om bepaalde planten te laten gedijen omdat ze weinig geschikt zijn om in dergelijke omstandigheden te groeien. In een afgesloten omgeving met weinig groen kan de temperatuur nóg hoger oplopen: vind maar eens verkoeling in een zuidelijk gerichte tuin, zonder schaduw en met veel verharding. Een biljartgroene grasmat zal je nog zelden zien wanneer de waterrestricties in voege treden.

Hoe maak ik van mijn tuin een klimaattuin of natuurtuin?

Wat is een klimaattuin?

Een klimaattuin of "natuurtuin" (of nog een synoniem "ecotuin") is eerst een vooral een plaats waar het heerlijk vertoeven is, een plek waarin je het ganse jaar kan genieten ondanks / dankzij de variabele weersomstandigheden.

  • "Ondanks", want het veranderende klimaat heeft niet alleen invloed op wereldschaal, maar ook op jouw eigen gecreërde stukje natuur. Door een paar logische ingrepen is een natuurtuin beter gewapend tegen lange droogte, extreme regenval, hoge temperaturen, sterke wind, etc.
  • "Dankzij", want jouw klimaattuin kan enkel groeien door deze natuurelementen die je dankbaar en efficiënt kan leren gebruiken.

In een ecotuin probeer je de natuur zoveel mogelijk haar gang te laten gaan: minimaliseer jouw invloed. Beperk de inputs van bemesting en watergiften tot het hoogst noodzakelijke. Creëer een tuin die bestand is tegen extreme omstandigheden en panikeer niet als die toch - tijdelijk - te extreem lijken: een natuurtuin zal in "verdedigingsmodus" gaan om later zelfstandig te herstellen. Gebruik lokale planten, die aangepast zijn aan ons klimaat en lokale groeiomstandigheden.

Een klimaattuin evolueert mee met de natuurlijke cyclussen: geniet van al deze momenten.

Plant een boom

Naast het esthetisch aspect (wie kan er nu niet genieten van een mooie boom?) zorgen bomen voor schaduw. Dit brengt niet alleen verkoeling in de tuin, maar beschermt jezelf en je naasten tegen de schadelijke effecten van te intens zonlicht.

Bovendien produceert een boom zuurstof en neemt koolstofdioxide op. Wist je dat een gezonde loofboom met een stamdiameter van ongeveer 0,5 meter per dag ongeveer 125 gram zuurstof maakt? Dit is voldoende om 7 volwassen mensen dagelijks te laten ademen.

Een boom helpt ook bij het regelen van de waterhuishouding in je tuin. De kruin kan enorm veel water opvangen, zodat de impact van een stortbui bv. wordt geminimaliseerd: dat kan het verschil maken tussen een vochtige grond en een te drassige bodem.

Bomen zijn ideale nestplaatsen voor vogels, die de soundtrack verzorgen in jouw natuurtuin.

Heb je een fruitboom geplant, dan kan je ook genieten van al dat lekkers: noten, appels, kersen, peren, ... noem maar op.

Tenslotte is een boom ook dé ideale plaats voor een schommel, een hangmat en voor de creatieveling: een boomhut.

Onze tips: kies voor inheemse boomsoorten, die passen in jouw tuin. Hou er rekening mee dat sommige bomen trager groeien dan andere, sommige kunnen dan weer heel groot worden. Boomkruinen komen ook in alle maten: sommige zorgen voor meer schaduw dan andere. Vraag gerust meer uitleg aan uw boomkweker.
Geef deze boom alle groeikansen: gebruik de TerraCottem Arbor bodemverbeteraar:
Het mengen met de aarde van TerraCottem Arbor bij aanplanting verbetert de bodemstructuur: extra water wordt ter beschikking gehouden van de boomwortels en het microbieel leven wordt gestimuleerd. TerraCottem Arbor bevat groeistimulatoren die de wortelgroei bevorderen: dit zorgt voor een snellere en betere wortelontwikkeling, zodat de jonge boom zich makkelijker kan aanpassen aan zijn nieuwe standplaats en er dus minder kans is op uitval. Meer ondergrondse groei resulteert ook in een betere bovengrondse boomontwikkeling, die ook verder wordt gevoed door een buffet aan uitgebalanceerde voedingselementen aanwezig in TerraCottem Arbor.

Speel met de wind

Naast schaduw zorgt ook wind voor afkoeling. Een frisse bries op een hete dag is genieten. Maar een te harde wind kan net een anders aangename dag flink verpesten. En dan hebben we het nog niet over stormwind, die behoorlijk wat schade kan berokkenen.

Plant daarom windbrekers of groene schermen op strategische plaatsen in je tuin. Hagen dragen tevens bij tot extra privacy én hebben gelijkaardige functies als bomen: ze zijn mooi en complementeren het kleurpalet van je ecotuin, ze zorgen voor schaduw en verkoeling, ze maken zuurstof en vertragen de waterafstroom naar de bodem plus bieden extra broedplaatsen aan vogels.

Kies inheemse planten

Inheemse beplanting zijn de groeiomstandigheden in onze streken gewoon. Ze zijn aangepast aan de seizoenen, aan onze bodems en hebben een onderlinge connectie met de lokale fauna. Autochtone planten gedijen door de aanwezigheid van lokale insecten, vogels, etc. En omgekeerd zijn ze hun voedselbron.

Inheemse beplanting is ook beter beschermd tegen verschillende ziektes en parasieten en leeft vaak in symbiose met lokale schimmels en paddenstoelen.

Onze tip: een uitgebreide plantengids is terug te vinden op de website van "Plant van hier", samen met plant- en onderhoudstips

Ga voor kleurrijke borders

De sfeer in je tuin valt of staat vaak met de aanwezigheid en invulling van je plantenborders. Een prachtig bloembed geeft je natuurtuin net dat tikkeltje extra. Je kan spelen met groottes, kleuren en vormen.

  • De grootste struiken of heesters worden achteraan geplant, de kleinste (bv. bodembedekkers) vooraan. Zo bouw je trapsgewijs je border op.
  • Je kan kiezen voor kleuren die nauw aan elkaar verwant zijn (harmonieuze kleuren, zoals rood & oranje), voor complementaire kleuren (bv. groen en rood, paars en geel) of voor schakeringen van een en hetzelfde kleur.
  • Verschillende blad- en bloeivormen geven vaak het mooiste effect.
Onze tips: bedek de blote aarde tussen de verschillende planten zoveel mogelijk met een laagje mulch. Daardoor blijft de grond eronder mooi vochtig en is hij niet onderhevig aan toeslemping bij hevige regenval
Voor de stralendste borders: gebruik de TerraCottem Universal bodemverbeteraar:
Het inmengen van TerraCottem Universal met de aarde tijdens aanplanting verbetert de bodemstructuur: extra water wordt ter beschikking gehouden van de plantwortels en het microbieel leven wordt gestimuleerd. TerraCottem Universal bevat groeistimulatoren die zorgen voor een snellere en betere wortelgroei. Meer ondergrondse groei resulteert in een betere bovengrondse plantontwikkeling: meer bloemschermen gedurende een langere tijd. De planten worden bovendien voorzien van een buffet aan uitgebalanceerde voedingselementen aanwezig in TerraCottem Universal. Tenslotte zorgt de aanwezigheid van waterabsorberende korrels of waterkristallen voor minder verwelking.

Kijk ook verticaal

Groene gevels zijn hot... of net niet. Naakte muren weerkaatsen zonlicht en verhogen zo de temperatuur op het terras. Planten daarentegen absorberen zonlicht en creëren zo een koeler klimaat. Bovendien dragen ze bij tot de muurisolatie en verlagen zo de energiefactuur.

  • wist je trouwens dat verticaal groen ook zorgt voor warmte- en geluidsisolatie? Dus een lagere energiefactuur én minder geluidshinder.
  • wist je dat een groene gevel ook fijn stof capteert en zo bijdraagt tot een schonere lucht?
  • wist je dat TerraCottem bv een actief lid is van de projectgroep "Groen Bouwen". Zie www.gevelgroen.be

Verander je kijk op gazon

De meeste mensen zijn verknocht aan een groen, gemillimeterd gazon zonder het minste mos, klaver of bloempje in het gras. Dergelijke gazon is echter iets heel onnatuurlijks en vraagt enorm veel tijd, water en geld. Tijdens droge, hete zomers, waarin water meestal verboden wordt, is een groen gazon vaak een utopie. Het geel verkleuren van het gras is een natuurlijk beschermingsmechanisme van de grasmat: de afgestorven sprietjes beschermen de groeipunten dicht bij de grond. Als de groeiomstandigheden beter worden, heeft het gras zo meer kans om zichzelf te herstellen.

Onze tips:
  • Maai het gras niet te kort en niet te vaak, en al zeker niet op warme, droge dagen. Elke keer je het gazon maait, beschadig je de grassprietjes en drogen ze tijdelijk sneller uit.
  • Irrigeren maakt het gazon vaak kwetsbaarder. Frequent weinig water geven zal enkel de bovenste centimeters van het bodemprofiel bevochtigen, waardoor de graswortels naar boven kruipen en dus minder diep zullen wortelen. Dit maakt de grasmat uitermate kwetsbaar. Als u toch water wil geven: geef dan eerder een groter volume water ineens, maar dan wel minder frequent. Dit principe bevochtigd het bodemprofiel tot op een grotere diepte, waardoor de wortels ook net dieper blijven groeien.
  • Laat het gazon met rust en geniet van de zomer. Als het gazon zich niet uit zichzelf herstelt, dan kunt u het altijd renoveren in de koelere septembermaand.
  • Kies voor een alternatief. Een tuin die 100% uit gazon bestaat vergt niet alleen veel onderhoud, maar is ook uitermate kwetsbaar. Plant een boom en struiken. Creëer schaduw. Leg borders aan. En laat aub toe dat er eens een bloemetje tussen het gras opduikt: dit verhoogt de biodiversiteit.
Gebruik de TerraCottem Turf bodemverbeteraar:
Het doorwerken in de aarde van TerraCottem Turf bij aanleg van je gazon verbetert de bodemstructuur en het microbieel leven. Extra water wordt door de waterabsorberende korrels of waterkristallen ter beschikking gehouden van de graswortels TerraCottem Turf bevat groeistimulatoren die zorgen voor een snellere en betere wortelgroei. Meer ondergrondse groei resulteert een sterkere en meer resistente grasmat, die langer groen en gesloten blijft. De nieuwe grasplantjes, zowel bij inzaai als bij het plaatsen van graszoden, worden bovendien voorzien van een buffet aan uitgebalanceerde voedingselementen aanwezig in TerraCottem Turf.

Creëer een bloemenweide

Er zijn een aantal goede redenen om veldbloemen in jouw tuin te zaaien. Een bloemenweide is eerst en vooral een leuk alternatief voor een droogtegevoelig gazon, makkelijker en voordeliger in het onderhoud. Bovendien is het een ideale leefomgeving voor bestuivende insecten: zo draag je je steentje bij tot meer biodiversiteit. Het ganse gezin, kinderen op kop, zullen heel graag vertoeven tussen de wilde bloemen. En bovenal: een bloemenzee van veldbloemen is een prachtig en vrolijk gezicht, mét een heerlijke geur.

Onze tips: kies het juiste mengsel. Er zijn aangepaste mengsels veldbloemen voor elk bodemtype : natte of droge grond, arme of rijke bodems.
Voor de mooiste bloemenweides: gebruik de TerraCottem Universal bodemverbeteraar:
Het mengen van TerraCottem Universal in het zaaibed verbetert de bodemstructuur: extra water wordt in de toplaag ter beschikking gehouden van de plantwortels. TerraCottem Universal bevat groeistimulatoren die de wortelgroei activeren: meer ondergrondse groei zorgt voor een snellere en betere bovengrondse plantontwikkeling, met een dichter, voller bloemenbed tot gevolg. De veldbloemen worden bovendien voorzien van een buffet aan uitgebalanceerde voedingselementen aanwezig in TerraCottem Universal. Tenslotte zorgt de aanwezigheid van waterabsorberende korrels of waterkristallen voor minder verwelking.

Regenwater is gratis

Zorg ervoor dat je zoveel mogelijk regenwater kan opvangen, zowel direct als indirect. Met direct bedoelen we via de dakgoot in een regenput die kan dienen als buffer voor extreme omstandigheden. Dit zorgt voor een directe reductie van de waterfactuur. Met indirecte opvang van regenwater doelen we op een overvloedige beplanting die directe neerslag op de bodem verhindert. Dit zorgt voor een vertraging van de insijpeling van het water, zodat het water langer ter beschikking blijft van de planten. Bij hevige regenval verminder je zo ook de kans op overstromingen.

Gebruik de TerraCottem bodemverbeteringstechnologie: de waterabsorberende korrels of waterkristallen bergen water dat anders verloren gaat door evaporatie en uitspoeling. Dit water blijft dan ter beschikking van de planten. Verminder het volume en de frequentie van irrigatie tot 50 %.

Onze leestip: "ZAKBOEK VOOR DE KLIMAATTUIN", van Marc Verachtert & Bart Verelst

We helpen u graag verder

Contacteer ons meteen